İçeriğe atla

Demokratik Eylem Partisi (Bosna-Hersek)

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Demokratik Eylem Partisi
Stranka demokratske akcije
KısaltmaSDA
KurucuAliya İzzetbegoviç
Genel başkanBakir İzzetbegoviç[1]
Slogan(lar)"Snaga naroda!"
"Halkın gücü!"
Kuruluş tarihi26 Mayıs 1990
MerkezSaraybosna, Bosna-Hersek
Gençlik koluSDA Gençlik Derneği
İdeoloji
Siyasi pozisyonMerkez sağdan[21] Sağa[22]
Uluslararası üyelikUluslararası Demokrat Birliği
Avrupa üyeliğiAvrupa Halk Partisi (gözlemci)[23]
Resmî renklerYeşil
Marş"Ja sin sam tvoj, zemljo"
"Ben senin oğlunum, ülkem"
Temsilciler Meclisi
9 / 42
Halklar Meclisi
2 / 15
Federasyon Temsilciler Meclisi
26 / 98
Federasyon Halklar Meclisi
13 / 80
Ulusal Meclis
1 / 83
İnternet sitesi
Parti bayrağı
 Bosna-Hersek

Demokratik Eylem Partisi (Boşnakça: Stranka demokratske akcije, SDA), Bosna-Hersek'te muhafazakâr[3][4][5][6][7][8][9] ve Boşnak bir siyasi partidir.[24]

Tarih

[değiştir | kaynağı değiştir]

26 Mayıs 1990 tarihinde Saraybosna'da "Müslüman kültürel-tarihi çevrenin partisi" olarak kuruldu. Alija Izetbegović'in Bosna ve Hersek'te İslami ve ulusal parti fikrinin gerçekleşmesiydi. Partinin kuruluşunda imamlar da dahil olmak üzere Bosna Hersek İslam Cemaati'nin çok sayıda mensubu görev almıştır. Başkanlığına seçilen Aliya İzzetbegoviç, Ömer Behmen liderliğindeki Müslüman milliyetçi İslamcılar ile Adil Zülfikarpašić liderliğindeki sol görüşlü Müslümanlar arasındaki anlaşmazlıkları çözmeye çalıştı.[11] Partinin kökleri, Yugoslavya Krallığı'ndaki muhafazakar bir Müslüman parti olan eski Yugoslav Müslüman Örgütü'ne dayanmaktadır. Yugoslav Müslüman Örgütü, 1906'da Avusturya-Macaristan döneminde kurulan muhafazakar bir Müslüman parti olan Muslimanska Narodna Organizacija'nın (Müslüman Ulusal Örgütü) halefiydi.

1990'ların başında Yugoslavya'nın dağılmasının ardından seçimlerde hatırı sayılır bir başarı elde etti. Ljiljan gazetesini kurdu. Bosna-Hersek'teki Boşnak nüfusu arasındaki en güçlü siyasi parti olmaya devam etmektedir.

Slovenya, Kosova, Kuzey Makedonya, Hırvatistan ve Sırbistan'ın Sancak bölgesinde şubeleri bulunmaktadır. Bosna-Hersek dışındaki hedeflerinden biri, tüm Balkan bölgesindeki Boşnakların ve diğer Müslüman Güney Slavların çıkarlarını temsil etmek ve savunmaktır. Karadağ'da Boşnak Partisi'ni oluşturmak için daha küçük Boşnak ve Slav Müslüman partilerle birleşti.

Parti, Avrupa Halk Partisi'nin gözlemci üyesidir.

Başkanlar

[değiştir | kaynağı değiştir]
Portre İsim
(Doğum-Ölüm) 		Görev Dönemi Notlar Kay.
Görev Başlangıcı Görev Bitişi Gün
1 Alija Izetbegović
(1925-2003) 		26 Mayıs 1990 13 Ekim 2001 11 yıl, 140 gün [25]
2 Sulejman Tihić
(1951-2014) 		13 Ekim 2001 25 Eylül 2014 12 yıl, 347 gün Görevdeyken öldü. [26]
3 Bakir Izetbegović
(d. 1956) 		25 Eylül 2014 Görevde 10 yıl, 38 gün 26 Mayıs 2015 tarihine kadar kadar Geçici Başkan. [27]

Seçimler

[değiştir | kaynağı değiştir]

Parlamento seçimleri

[değiştir | kaynağı değiştir]
Bosna-Hersek Sosyalist Cumhuriyeti Meclisi
Yıl # Oy Sandalye Hükûmet
1990 1. 711,075
86 / 240
 Hükümet
Bosna-Hersek Parlamenterler Meclisi
Yıl # Oy % TM ± HM ± Hükûmet
1996 1. 909,970 37.92
19 / 42
 Yeni
5 / 15
 Yeni Hükümet
1998[a] 1. 583,895 33.83
13 / 42
 azalış 6
3 / 15
 azalış 2 Hükümet
2000 1. 279,548 18.76
8 / 42
 azalış 5
2 / 15
 azalış 1 Muhalefet
2002 1. 269,427 21.92
10 / 42
 artış 2
4 / 15
 artış 2 Hükümet
2006 2. 238,475 16.89
9 / 42
 azalış 1
3 / 15
 azalış 1 Hükümet
2010 3. 214,300 13.05
7 / 42
 azalış 2
3 / 15
 Sabit Hükümet (2010-2012)
Muhalefet (2012-2014)
2014 1. 305,715 18.73
10 / 42
 azalış 3
3 / 15
 Sabit Hükümet
2018 1. 281,754 17.01
9 / 42
 azalış 1
3 / 15
 Sabit Hükümet
2022 1. 273,545 17.23
9 / 42
 Sabit 0
2 / 15
 azalış 1 Muhalefet
  1. ^ Birlik ve Demokrasi Koalisyonu'nun bir parçası olarak yarıştı (SDA, SBiH, LS ve GDS).

Cumhurbaşkanlığı seçimleri

[değiştir | kaynağı değiştir]
Bosna-Hersek Cumhurbaşkanlığı
Seçim # Aday Oy % Temsilci Sonuç
1996 1. Alija Izetbegović 730,592 80.0% Boşnaklar Evet
1998 1. Alija Izetbegović 511,541 86.8% Boşnaklar Evet
2002 1. Sulejman Tihić 192,661 37.2% Boşnaklar Evet
2006 2. Sulejman Tihić 153,683 27.5% Boşnaklar Hayır
2010 1. Bakir Izetbegović 162,831 34.8% Boşnaklar Evet
2014 1. Bakir Izetbegović 247,235 32.8% Boşnaklar Evet
2018 1. Šefik Džaferović 212,581 36.6% Boşnaklar Evet
2022 2. Bakir Izetbegović 214,412 37.3% Boşnaklar Hayır

Kanton seçimleri

[değiştir | kaynağı değiştir]

Notlar

[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ "Bakir Izetbegović is the new president of the Party of Democratic Action". klix.ba. 22 Mart 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2018. 
  2. ^ Šedo 2013, s. 31.
  3. ^ a b c Nordsieck, Wolfram (2018). "Bosnia-Herzegovina". Parties and Elections in Europe. 1 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ekim 2018. 
  4. ^ a b Eralp 2012, s. 28.
  5. ^ a b Babić 2014, s. 128.
  6. ^ a b Farmer 2010, s. 126.
  7. ^ a b Krieger 2012, s. 102.
  8. ^ a b Tottoli 2014, s. 81.
  9. ^ a b Filipović & 28 July 2000.
  10. ^ [3][4][5][6][7][8][9]
  11. ^ a b Perica 2004, s. 87.
  12. ^ Babić 2014, p. 128.
  13. ^ Farmer 2010, p. 126.
  14. ^ Krieger 2012, p. 102.
  15. ^ Tottoli 2014, p. 81.
  16. ^ Filipović 28 July 2000
  17. ^ [11][12][13][14][15][16]
  18. ^ "Stav SDA o novoj metodologiji proširenja Evropske unije". ba.n1info.com (Boşnakça). N1. 7 Şubat 2020. 7 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  19. ^ Gallagher, Tom (2 Eylül 2003). The Balkans After the Cold War: From Tyranny to Tragedy. Routledge. ISBN 9781134472406. 
  20. ^ Dyker, David; Vejvoda, Ivan (19 Eylül 2014). Yugoslavia and After: A Study in Fragmentation, Despair and Rebirth. ISBN 9781317891352. 
  21. ^ Nardelli, Alberto; Dzidic, Denis; Jukic, Elvira (8 Ekim 2014). "Bosnia and Herzegovina: the world's most complicated system of government?". The Guardian. 4 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ocak 2023. 
  22. ^ Arnautović, Suad (2018). "The Presidentialisation of Political Parties in Bosnia and Herzegovina: A Mitigated Presidentialism". Passarelli, Gianluca (Ed.). The Presidentialisation of Political Parties in the Western Balkans. Palgrave Macmillan. s. 87. ISBN 978-3-319-97352-4. 
  23. ^ Šedo 2013, s. 92.
  24. ^ James, Ron (2003). Frontiers and ghettos: State Violence in Serbia and Israel. University of California Press. s. 218. ISBN 9780520236578. 11 Aralık 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2018. 
  25. ^ "Alija Izetbegović biografija". sda.ba (Boşnakça). 19 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Kasım 2022. 
  26. ^ E.G. (25 Eylül 2014). "Preminuo Sulejman Tihić, predsjednik SDA" (Boşnakça). Klix.ba. 26 Eylül 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Eylül 2014. 
  27. ^ N.N. (26 Mayıs 2015). "Bakir Izetbegović izabran za novog predsjednika SDA" (Boşnakça). Klix.ba. 26 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mayıs 2015. 

Dış bağlantılar

[değiştir | kaynağı değiştir]
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Demokratik_Eylem_Partisi_(Bosna-Hersek)&oldid=33354764" sayfasından alınmıştır